Rolf Ypma nieuwe principal scientist NFI

Rolf Ypma (34) is per 1 januari 2021 principal scientist bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). Ypma werkt sinds 2017 bij het NFI als forensisch data scientist in het Team Forensische Big Data Analyse (FBDA). Het team van principal scientists bestaat naast Ypma uit Charles Berger, Bas Kokshoorn en Didier Meuwly.

De principal scientists zijn een viertal senior wetenschappers van het NFI met een brede, generalistische kijk op de koers die het NFI moet varen. “We kijken verder dan ons eigen specialisme. We willen het instituut en de wetenschap verder brengen en proberen de kwaliteit van de wetenschap hoog te houden”, zegt Ypma.

Data science

Als data scientist hoopt Ypma dat het NFI de komende jaren meer geavanceerde data science-technieken in kan zetten. Dergelijke technieken hebben volgens Ypma ook binnen het forensisch domein veel potentie. “Om data science binnen het forensisch onderzoek naar een hoger plan te tillen, moeten we onder meer nadenken over: welke vragen kunnen met data beantwoord worden, en hoe moeten we hiervoor welke data opslaan?”

Gegevens die belangrijk zijn voor het onderzoek van een specifieke zaak kunnen, mits goed opgeslagen, ook gebruikt worden in zaakoverstijgende analyses. “Stel dat onderzoekers van Toxicologie een bepaalde schadelijke stof meten. Dan is het interessant om te zien in welke andere zaken en in welke concentraties deze stof eerder voorkwam”, zegt hij.

Maar handmatig duizenden rapporten van de afgelopen jaren doornemen, is onmogelijk. “Database analyse is daar dus heel geschikt voor. Maar daarvoor moeten de databases op orde zijn en moet het voor onderzoekers makkelijk en gebruiksvriendelijk zijn om bij die data te komen.” Ypma hoopt dat het NFI zich op dit vlak de komende jaren verder ontwikkelt. En daar wil hij zich als nieuwe principal scientist op gaan focussen.

Artificial Intelligence (AI)

Daarnaast zal de rol van AI binnen de data science steeds groter worden. Nu al gebruikt het NFI binnen meerdere afdelingen AI-technieken, bijvoorbeeld om de politie te helpen in beslag genomen telefoontjes slimmer te doorzoeken. Ypma meent echter dat nog veel meer mogelijk is.

“Zeker als we veel of complexe data verzameld hebben die relevant zijn voor een strafzaak, kan het zinnig zijn hiermee een statistisch (AI) model te trainen. De voorspelling van het model kan dan vergeleken worden met de interpretatie die de deskundige geeft.” Ypma verwacht dat resultaten van AI modellen de komende jaren steeds vaker te vinden zullen zijn in de rechtszaal.