Sporen van de misdaad

Op deze pagina lees je wat een plaats delict is, wat sporen zijn en hoe onderzoekers deze kunnen vinden.

Wat is een plaats delict?

De plaats delict is de plaats waar een misdaad werd gepleegd. Deze wordt zo snel mogelijk door de politie afgezet om te voorkomen dat sporen worden gewist of vervuild.

In een kort filmpje kun je een voorbeeld van een plaats delict zien. Je ziet een caravan waarin een slachtoffer is vermoord. Uiteraard zijn dit gewoon acteurs en is het geen echte plaats delict. De dader probeert zijn sporen te wissen door de caravan van een hoogte af te gooien, door hem schoon te spuiten met een hogedrukspuit of door de caravan te laten exploderen. In alle gevallen geldt echter dat er altijd een 'stille getuige’ is oftewel: er zullen altijd sporen worden achtergelaten die het NFI kan onderzoeken.

Andere sporen zijn heel klein of met het blote oog onzichtbaar.

Wat zijn sporen?

Een spoor is iets waaraan je kunt zien wat er gebeurd is, of wie het gedaan heeft. Heel veel dingen kunnen een spoor zijn: je kunt zoeken naar vingerafdrukken, schoenafdrukken, of kleine dingen die de dader per ongeluk heeft laten liggen. Zoals de knoop van een jas die er is afgevallen, een handschoen, een sigarettenpeuk, een bonnetje, een mobieltje, of natuurlijk het wapen zelf. Ook kun je een haar vinden, bandensporen van de auto, enzovoorts. Al die verschillende sporen worden op verschillende manieren onderzocht.

Vergroot afbeelding Plaats Delict ondersteuning onderzoek advies
Beeld: ©Nederlands Forensisch Instituut / Nederlands Forensisch Instituut

Hoe vind je sporen?

Sommige sporen zie je meteen: als de dader zijn auto heeft laten staan of het wapen heeft laten liggen. Maar andere sporen zijn heel klein of met het blote oog onzichtbaar. Daarom wordt de plaats delict direct afgeschermd voor alle mensen, zodat er geen sporen per ongeluk verdwijnen. Ook kunnen er dan geen nieuwe vingerafdrukken of andere sporen bijkomen die niets met de misdaad te maken hebben.

Voor het vinden van sporen zijn allerlei technieken, zoals infrarood licht voor het zien van bloedsporen die je bij gewoon licht niet ziet. Je kunt speciaal poeder strooien op een oppervlak om vingerafdrukken zichtbaar te maken. Ook kun je foto’s maken van beschadigingen in hout, metaal, enzovoorts. In het laboratorium kun je dan uitzoeken hoe die sporen tot stand zijn gekomen en of ze passen bij bepaalde voorwerpen.

Hoe onderzoek je sporen?

Bij het NFI zijn er meer dan 30 onderzoeksgebieden. Het onderzoek varieert van pathologie, toxicologie, wapens en munitie, tot computercriminaliteit. Kies een of meerdere onderzoeksgebieden om in je spreekbeurt of werkstuk te laten zien.